Vermeer – Dichtbundeltjes van Licht

Twee kleine Vermeer-boekenpareltjes: “Vermeer” van Marcel Brion,
1963 en “In Quiet Light – Poems on Vermeer’s Women” van Marilyn
Chandler McEntyre, 2000

“C’est par l’amour que l’on répond
à de telles oeuvres d’amour”
Marcel Brion

De schilderijen van Vermeer zijn een soort beeldgedichten
en komen in mijn ogen meer tot hun recht in een klein, intiem
boekje ter grootte van een dichtbundel, dan in een groot formaat
salontafelboek. Meer dan een verhaal vertellen gaat het bij Vermeer
om het oproepen van een sfeer door middel van licht. Een soort
licht-haiku. In zijn schilderijen is Vermeer een dichter, geen roman-
schrijver.



Mijzelf beschouw ik meer als een “Vermeer-romanticus”,
een liefhebber, dan dat ik een carrière als een “Vermeer-kenner”
zou willen nastreven. Mijn liefde voor Vermeer begon eind jaren ’70 met
een klein franstalig boekje waar ik als student bij toeval tegen aan
liep in boekhandel De Slegte in Arnhem: “Vermeer” van Marcel Brion.
Het was liefde op het eerste gezicht. Alles wat mij drijft ligt besloten
in de slotzin van dit kleine, charmante boekje:
“C’est par l’amour que l’on répond
à de telles oeuvres d’amour”.

Slotpassage van Marcel Brion “Vermeer”:

………Cette tranquille méditation, cette vie obscure des objets,
doivent en définitive nous reconduire vers le plus intérieur de
nous-mêmes………nous ne communierons vraiment
avec cette essentialité vermeerienne, que si nous l’éprouvons au
plus intime de nous-mêmes………
Les tableaux de Vermeer, comme les paysages chinois de la
dynastie Song, ont pour fonction suprême de nous procurer,
au-delà de la joie esthétique, des sujets de méditation, et cette
méditation sera véritablement salutaire et enrichissante lorsque
nous aurons aboli la distance , qui, en apparence seulement,
nous sépare d’eux. C’est par l’amour que l’on répond à de telles
oeuvres d’amour; amour des choses dans leur paisible indivi-
dualité, connaissance de l’infini par le moyen du fini.

Charmant is ook de kleine gedichtenbundel van Marilyn Chandler
McEntyre, “In Quiet Light – Poems on Vermeer’s Women”
met haar eigen persoonlijke gedichten bij een aantal schilderijen van
Vermeer.


“Nothing compares to Vermeer” is mijn parafrasering van het prachtige
“Nothing Compares 2 U” van Sinnead O’Connor, te zien op YouTube.

(Op deze pagina geen directe link mogelijk, dus voor de video desgewenst
zelf even naar YouTube surfen:
“Sinead O’Connor – Nothing Compares to You (Best Quality)”